Rác thải sinh hoạt: Tổng quan và giải pháp quản lý

 Rác thải sinh hoạt là gì?

Rác thải sinh hoạt là các loại chất thải phát sinh từ hoạt động hàng ngày của con người trong sinh hoạt gia đình, khu dân cư, trường học, chợ, bệnh viện và các cơ quan. Đây là loại rác phổ biến nhất trong xã hội, bao gồm cả rác hữu cơ và vô cơ.

Thực trạng rác thải sinh hoạt tại Việt Nam

Rác thải sinh hoạt tại đang là một vấn đề môi trường cấp bách, đặc biệt trong bối cảnh tốc độ đô thị hóa nhanh và dân số ngày càng gia tăng. Dưới đây là một số thông tin về thực trạng rác thải sinh hoạt tại Việt Nam:

- Khối lượng rác thải lớn: Việt Nam thải ra khoảng 60.000 tấn rác sinh hoạt mỗi ngày, với đô thị chiếm phần lớn. Dự báo, tổng lượng rác thải sinh hoạt tại Việt Nam có thể tăng gấp đôi vào năm 2030 do sự gia tăng dân số và mức sống.

- Rác thải nhựa nghiêm trọng: Đứng thứ 4 thế giới về lượng rác thải nhựa trên biển.

- Phương pháp xử lý lạc hậu: 70% rác được chôn lấp nhưng chỉ dưới 20% đúng quy trình hợp vệ sinh gây ô nhiễm đất, nước và không khí. Phương pháp đốt thủ công gây phát thải khí độc hại như dioxin và furan. Việc tái chế rác chỉ khoảng 10% chủ yếu là nhựa, kim loại và giấy, nhưng quy mô ngành tái chế còn nhỏ và thiếu hiệu quả.

Phân loại rác thải sinh hoạt

Việc phân loại rác thải rất quan trọng để thuận tiện cho việc tái chế và xử lý. Dưới đây là các nhóm chính:

- Rác hữu cơ (rác dễ phân hủy): Rác hữu cơ là các loại rác dễ dàng bị phân hủy như: Thức ăn thừa, vỏ trái cây, rau củ hư hỏng, lá cây, cành cây nhỏ.

- Rác vô cơ (không phân hủy): Đây là loại rác không thể phân hủy tự nhiên trong thời gian ngắn, cần tái chế hoặc xử lý bằng công nghệ đặc biệt bao gồm: Nhựa, nilon, kim loại, thủy tinh, cao su.

- Rác nguy hại: là những loại rác có thể gây ô nhiễm môi trường và ảnh hưởng đến sức khỏe con người nếu xử lý sai cách bao gồm: Pin, bóng đèn, thuốc hết hạn, hóa chất độc hại, bình xịt cũ.

- Rác tái chế: Đặc điểm của loại rác này là có thể tái sử dụng hoặc tái chế để tạo ra sản phẩm mới bao gồm: Giấy, bìa carton, nhựa PET, kim loại (như lon bia, hộp sữa).

Cách xử lý rác thải sinh hoạt

Việc phân loại và xử lý rác thải đúng cách góp phần bảo vệ môi trường, giảm ô nhiễm đất, nước, không khí, bảo tồn tài nguyên thiên nhiên cũng như cải thiện sức khỏe của người dân. Dưới đây là một số cách xử lý rác thải sinh hoạt: 

Xử lý rác hữu cơ

- Ủ phân hữu cơ (compost): Rác hữu cơ được thu gom và ủ trong thùng hoặc hố ủ để tạo thành phân bón tự nhiên, phục vụ trồng trọt.

- Làm thức ăn chăn nuôi: Một số loại rác thực phẩm có thể được tận dụng để làm thức ăn cho vật nuôi.

Xử lý rác vô cơ

- Tái chế: Thu gom và phân loại nhựa, kim loại, thủy tinh để đưa đến các cơ sở tái chế.

- Đốt rác phát điện: Sử dụng công nghệ đốt rác để tạo ra năng lượng, giảm khối lượng rác tại bãi rác.

Xử lý rác nguy hại

- Phân loại rác tại nguồn: Hãy phân loại rác tại nguồn, để rác nguy hại vào thùng riêng và đưa đến các cơ sở chuyên xử lý rác thải nguy hại.

- Tái chế an toàn: Một số loại rác nguy hại (như pin) có thể tái chế nếu xử lý đúng cách.

Xử lý rác tái chế

- Tái sử dụng: Sử dụng lại các vật dụng như chai lọ, hộp nhựa để đựng đồ.

- Chuyển đến cơ sở tái chế: Các cơ sở này sẽ xử lý và tái chế thành nguyên liệu mới.

Lợi ích của phân loại và xử lý rác thải sinh hoạt đúng cách

Việc phân loại và xử lý rác thải sinh hoạt đúng cách mang lại nhiều lợi ích thiết thực, không chỉ đối với môi trường mà còn đối với xã hội và kinh tế. Dưới đây là những lợi ích nổi bật:

Bảo vệ môi trường

- Giảm ô nhiễm đất, nước và không khí: Phân loại rác tại nguồn giúp hạn chế lượng rác thải khó phân hủy hoặc chứa hóa chất độc hại bị chôn lấp, giảm nguy cơ ô nhiễm môi trường.

- Bảo vệ hệ sinh thái tự nhiên: Giảm rác thải nhựa, túi nilon và các vật liệu khó phân hủy đổ ra môi trường, bảo vệ động vật hoang dã và hệ sinh thái biển.

- Giảm phát thải khí nhà kính: Các phương pháp xử lý rác hữu cơ như ủ phân compost hoặc sản xuất khí sinh học giúp giảm lượng khí metan (CH4) – một loại khí nhà kính gây hiệu ứng nhiệt mạnh hơn CO2.

Tiết kiệm tài nguyên

- Tái chế vật liệu: Phân loại rác tái chế (như giấy, nhựa, kim loại) giúp tiết kiệm nguyên liệu đầu vào, giảm nhu cầu khai thác tài nguyên thiên nhiên.

- Sử dụng rác hữu cơ hiệu quả: Rác thải hữu cơ có thể được chế biến thành phân bón hữu cơ hoặc sản xuất năng lượng sinh học, tạo ra giá trị mới từ chất thải.

Giảm chi phí xử lý rác thải góp phần phát triển kinh tế tuần hoàn

- Phân loại rác tại nguồn làm giảm khối lượng rác cần chôn lấp hoặc đốt, từ đó giảm chi phí vận hành bãi rác, hệ thống thu gom và xử lý.

- Tạo nguồn thu nhập: Rác tái chế có thể bán cho các cơ sở tái chế, mang lại giá trị kinh tế hoặc sản xuất phân bón hữu cơ từ rác thải nhà bếp giúp giảm chi phí nhập khẩu phân bón hóa học và thúc đẩy nông nghiệp bền vững

- Thúc đẩy ngành tái chế: Rác thải tái chế được xử lý đúng cách sẽ trở thành nguyên liệu cho sản xuất, giảm sự phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu mới.

- Tạo việc làm: Ngành tái chế và xử lý rác thải hiện đại tạo ra nhiều cơ hội việc làm, từ thu gom, vận chuyển đến xử lý và sản xuất sản phẩm tái chế.

Cải thiện sức khỏe cộng đồng

- Giảm nguy cơ bệnh tật: Việc phân loại và xử lý đúng cách hạn chế nước rỉ rác, mùi hôi và các chất thải nguy hại, bảo vệ sức khỏe cho cộng đồng sống gần khu vực xử lý rác.

- Kiểm soát rác thải nguy hại: Phân loại riêng các loại rác như pin, hóa chất, đồ điện tử giúp tránh nguy cơ phát tán các chất độc hại ra môi trường.

 Nâng cao ý thức cộng đồng

- Thay đổi thói quen: Việc phân loại rác thải tại nguồn giúp hình thành ý thức bảo vệ môi trường, thúc đẩy lối sống bền vững và giảm thiểu rác thải.

- Xây dựng môi trường sống xanh - sạch - đẹp: Thực hiện tốt việc phân loại rác tại hộ gia đình, khu dân cư sẽ giảm lượng rác thải tràn lan, giữ cho môi trường sống sạch sẽ và trong lành.

Trên đây là thông tin đầy đủ về rác thải sinh hoạt cũng như việc nhận biết và phân loại và cách xử lý loại rác này. Nếu các bạn còn những băn khoăn cần giải đáp cũng như có nhu cầu mua thùng rác, máy quét rác hút bụi cũng như những loại xe chạy bằng điện giúp hạn chế khí thải bảo vệ môi trường thì hãy liên hệ ngay với chúng tôi qua số 0967.436.388 để để được tư vấn nhé.